Làng Mộ Lao truyền thống từ xa xưa, nay là các tổ dân phố 6, 8, 9 và 16 thuộc phường Mộ Lao, hiện đang tích cực, sôi nổi, chuẩn bị cho Lễ hội Xuân Ất Tỵ 2025. Đây là Lễ hội đại đám có rước lần thứ 6 kể từ năm 1996 Đình và Chùa Mộ Lao được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.

Nhân dân Mộ Lao rất tự hào vì đã góp phần gìn giữ ngôi Đình làng cổ, trải qua bao thăng trầm của lịch sử song vẫn tồn tại đến ngày nay và ngày càng phát triển cùng với công cuộc đổi mới của đất nước.

Lễ hội truyền thống của quê hương Mộ Lao được tiến hành trong 03 ngày từ ngày 14, 15, 16 tháng Giêng Ất Tỵ - Năm 2025.

"Mộ Lao vui đón Xuân về

Rộn ràng cảnh sắc say mê lòng người

Long lanh ánh mắt nụ cười

Quê hương đổi mới, cuộc đời đẹp thay.

Mừng Xuân đón Tết năm nay

Quê hương mở Hội thắm đầy cờ hoa

Phố phường từ trẻ đến già

Đông vui, náo nức, lời ca thắm tình.

Xa quê vẫn nhớ đinh ninh

Tháng Giêng mười bốn Hội Đình Mộ Lao".

Thưa toàn thể cán bộ, nhân dân trong phường và du khách thập phương về với Lễ hội!

Để ghi nhớ công ơn của đức Thánh Thành hoàng làng Mộ Lao, chúng tôi xin được trích sơ lược về tiểu sử của Người như sau: Căn cứ vào cuốn “Ngọc phả sự tích” còn được lưu giữ trong Cung Đình Mộ Lao, cùng với các tài liệu, văn bản hồ sơ khảo sát của các nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa của Trung ương và địa phương về khu di tích, lại được các cụ cao niên am hiểu về phong tục, tập quán, văn hóa truyền thống kể về sự tích Thành hoàng làng Mộ Lao, chúng tôi được biết:

"Đình làng Mộ Lao thờ thần Cao Sơn và Quý Minh Đại vương. Thủa xưa triều Hùng khai sáng cơ đồ nước Việt Nam ta, vào cuối thời Hùng Vương thứ 18 ở đạo Hồng Châu có cặp vợ chồng sinh ra 2 người con trai tuấn tú, Thái bà đặt tên cho người anh là Cao Sơn (tên tục là Nguyễn Hiền), người em đặt tên là Quý Minh (tên tục là Nguyễn Sung). Hai anh em vốn khỏe mạnh, thông minh, không may cha mẹ mất sớm, họ lên động Lẵng Sương vùng núi Tản sinh sống bằng nghề đốn củi… Ở đây hai anh em gặp thần Tản Viên Sơn thánh truyền cho nhiều phép lạ. Cả 3 anh em: Tản Viên, Cao Sơn, Quý Minh luôn sống bên cạnh nhau cai quản vùng đất Ba Vì. Sau đó Tản Viên lấy Ngọc Hoa công chúa làm rể vua Hùng. Cao Sơn và Quý Minh giúp anh cầm quân trấn tại các nơi bảo vệ biên cương, bờ cõi nước Văn Lang của Vua Hùng. Sách sử ghi chép, Cao Sơn là vị thần rất linh thiêng được nhiều nơi thờ phụng với mỹ từ “Cao Sơn tế thế, hộ quốc khang dân, phù vận đương uy dực thánh”. Ở Hà Nội có đền thờ Cao Sơn đại vương tại phường Kim Liên, huyện Thọ Xương nay thuộc quận Đống Đa, Hà Nội. Ngọc phả ở Đình Mộ Lao ghi công trạng thần Cao Sơn và Quý Minh. Khi thắng trận tướng quân cùng binh mã tiến thẳng vào đất Mộ Lao. Tương truyền vùng đất Mộ Lao, đặc biệt là nơi đất Đình, Đền, đó là nơi quân binh của Cao Sơn đã luyện binh mã chiến đấu chống giặc, ghi được chiến công giữ nước Văn Lang. Ngài còn bảo ban dân chúng làm ruộng, cấy lúa nước, trồng trọt hoa màu, làm thủy lợi, xây dựng làng xóm. Ngài dạy bảo dân chúng sống thương yêu, đùm bọc, giúp đỡ nhau, xây dựng làng xóm trù phú...

Sau khi Ngài hóa, nhân dân kính trọng công đức của Ngài đã lập Đền thờ phụng. Về sau các triều đại kế tiếp đều có sắc phong mỹ từ cho Thánh Cao Sơn và Quý Minh lập tại đền, đình Mộ Lao. Có 18 đạo sắc phong, trong đó có đạo sắc phong sớm nhất vào thời Cảnh Hưng".

Tóm lại vị thần Cao Sơn và Quý Minh tên tuổi gắn liền với chiến công lẫy lừng của đức Thánh Tản, đệ nhất phúc thần là biểu tượng cao đẹp của tinh thần đoàn kết chống lại các lực lượng hung dữ tự nhiên (giặc nước), chống lại giặc dã từ nhiều phía để giữ gìn bờ cõi, non sông đất nước. Việc làm chính đáng ấy được nhân dân ghi nhận, tôn thờ thành các vị phúc thần của dân.

Vinh dự cho Đình làng Mộ Lao hàng ngàn năm đã thờ phụng thần Cao Sơn và Quý Minh. Nhân dân tự hào đã lựa chọn chính nơi thần dựng đồn binh đánh giặc để dựng đền, đình thờ phụng. Đó là dấu tích lịch sử, văn hóa của ngàn đời lưu lại cho con cháu Mộ Lao mãi mãi về sau:

"Đức Thánh Cao Sơn đức Thánh hiền

Mộ Lao thờ tự chốn linh thiêng

Đình hướng Sông Nhuệ không gian đẹp

Đồ sộ công trình trấn Tây biên

Từ nhà Đại bái hướng nhìn ra

Thủy đình rồng lượn, bóng cây đa

Phương đình Nghi môn cao cao vút

Bên cạnh nhà thờ Bác kính yêu!"

Cán bộ và nhân dân phường Mộ Lao thân mến!

Làng Mộ Lao xưa, nay là các tổ dân phố 6, 8, 9, 16 thuộc phường Mộ Lao, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội đang từng bước đi lên trong công cuộc đổi mới, đã thực sự đổi thịt, thay da nhất là từ khi hình thành Khu đô thị mới Mỗ Lao, nhân dân không còn chân lấm tay bùn làm nông nghiệp mà chuyển sang các ngành nghề kinh doanh dịch vụ, các gia đình đã xây dựng nhà ở nhiều tầng to đẹp, có trang thiết bị nội thất phong phú, phương tiện đi lại hiện đại. Cơ sở hạ tầng: điện, đường, trường, trạm khang trang, sạch đẹp. Cuộc sống dần đầy đủ hơn, được ăn ngon, mặc đẹp, xóa được các hộ nghèo, có cuộc sống văn hóa khởi sắc và đang đà phát triển mạnh.

Người dân Mộ Lao đi sinh sống ở nơi xa, mỗi lần về thăm quê hương, nhất là những dịp có Lễ hội của làng không khỏi ngỡ ngàng, vui mừng khôn tả trước sự đổi mới phát triển của quê hương. Nhất là Đình Mộ Lao đã được trùng tu, chỉnh trang tôn tạo, khiến ngôi Đình vốn đã bề thế nay lại càng thêm khang trang, uy nghiêm, xứng đáng là ngôi Đình có bề dày truyền thống, là di tích lịch sử cấp quốc gia của quê hương Mộ Lao.

Là những người con của quê hương Mộ Lao, chúng ta cần trân trọng, gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống do thế hệ cha, ông chúng ta đã để lại.

"Quê hương thắm thiết bao tình

Đón mừng Xuân mới bình minh ánh hồng

Đình Mộ Lao, quận Hà Đông

Hướng tây tọa lạc bên dòng Nhuệ Giang"

Kính thưa toàn thể cán bộ, nhân dân và quý khách thập phương về dự lễ hội Xuân mới Ất Tỵ 2025 của Đình Mộ Lao!

Xin trân trọng kính mời các quý vị vào Đình lễ Thánh, viếng thăm Nhà lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh và các anh hùng liệt sỹ của phường Mộ Lao đã hy sinh trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc; cùng tham gia các hoạt động phần Hội được tổ chức xung quanh khu vực Đình.

"Về dự Lễ hội năm nay

Ngôi Đình đẹp quá thắm đường cờ hoa

Đức Thánh phù hộ phường ta

Người người khỏe mạnh, nhà nhà vui tươi.

Gặp nhau đầy ắp tiếng cười

Chúc năm hạnh phúc, cuộc đời vươn lên

Chúc cho phường xã vững bền

Xây lầu hạnh phúc trên nền nhân dân".